Handleiding plantenpaspoort voor bedrijven

Al het plantaardig materiaal moet vrij zijn van quarantaine organismen. Bepaalde plantaardige producten moeten vrij zijn van gereguleerde niet quarantaine organismen (RNQP). Daarnaast moet plantaardig materiaal bestemd voor bepaalde beschermde gebieden vrij zijn van bepaalde relevante organismen. 

Alle planten met wortels,  die buiten worden geteeld (NB geldt dus niet voor zaad) moeten zijn geteeld in grond dat vrij is van:

  • Clavibacter sepedonicum (ringrot)
  • Synchytrium endobioticum (wratziekte)

De NVWA ziet toe op teeltverboden na besmettingen met Clavibacter sepedonicum, Synchytrium endobioticum.
Wordt dit in de teelt van teeltmateriaal aangetroffen dan wordt dit doorgegeven aan Naktuinbouw.

Daarnaast kan er sprake zijn van gebruiksbeperkingen voor planten met wortels, die buiten geteeld worden in grond waarin één van de volgende organismen is vastgesteld:

  • Globodera pallida en Globodera rostochiensis (let op, er kan hier sprake zijn van Europese Unie wetgeving en/of nationale wetgeving)
  • Meloidogyne chitwoodi
  • Meloidogyne fallax

Voor Boomkwekerijgewassen neemt Naktuinbouw materiaal pas in de keuring op als de kweker een onderzoeksverklaring aardappelmoeheid (AM) kan tonen. Dit geldt uiteraard niet voor de hiervan vrijgestelde gebieden (o.a. Boskoop, Opheusden, Bollenstreek, e.d.). 

Registratie

Naktuinbouw houdt een register bij van producenten en producent/handelaren van plantenpaspoortplichtige producten voor zover zij gerechtigd zijn om plantenpaspoorten af te geven.

Om de beoordeling van de fytosanitaire situatie op het bedrijf te vergemakkelijken, kan Naktuinbouw aanvullende verplichtingen opleggen. Hierbij wordt rekening gehouden met specifieke productieomstandigheden en de bedrijfsvoering.

In het register wordt vermeld;

  • Individueel registratienummer
  • Naam en aard van de onderneming waarop registratie betrekking heeft
  • Volledig adres van de geregistreerde
  • Voorwaarden of beperkingen waaronder de inschrijving is verleend
  • De producten waarop de registratie betrekking heeft
  • Datum van de eerste aanvraag

Naktuinbouw ziet er op toe dat de bedoelde producenten, producent/handelaren en handelaren uitsluitend worden geregistreerd als is geconstateerd dat deze;

  • beschikken over een actuele beschrijving van de percelen en bedrijfsgebouwen waar de productie, bewaring of verhandeling van de plantenpaspoortplichtige producten plaatsvindt.
  • beschikken over een actueel overzicht van alle plantenpaspoortplichtige producten die op het bedrijf zijn geproduceerd, zijn aangekocht voor opslag of opplant op het bedrijf, of naar anderen worden verzonden.
  • relevante documenten, betrekking hebbende op de twee voorgaande punten, tenminste gedurende één jaar bewaren.
  • beschikken over een contactpersoon met kennis van teelt en gewasbescherming.
  • regelmatig plantenziektekundige waarnemingen verrichten.

Tenminste éénmaal per jaar voert Naktuinbouw een administratieve controle uit, om na te gaan of deze verplichtingen worden nagekomen. Daarbij worden ook de gegevens in het register en de eventuele wijzigingen meegenomen. Wordt hieraan niet meer voldaan? Dan krijgt het betreffende bedrijf een waarschuwing en een termijn waarbinnen het bedrijf de tekortkomingen moet oplossen. Als het bedrijf hierop niet binnen de gestelde termijn actie heeft ondernomen, wordt de registratie ongedaan gemaakt.

Fytosanitaire inspecties

De keurmeester voert fytosanitaire inspecties uit bij geregistreerde productie- en handelsbedrijven die planten en/of voortkwekingsmateriaal in het verkeer willen brengen.

Tijdens de inspectie controleert de keurmeester of;

  • de planten en voortkwekingsmateriaal wat bestemd is om in het verkeer te worden gebracht, vrij zijn van quarantaine, quarantaine-waardige en nog niet eerder aangetroffen organismen.
  • De planten en het voortkwekingsmateriaal wat bestemd is om in het verkeer te worden gebracht, voldoen aan de algemene eisen en de specifieke eisen, zoals beschreven in het register ‘Specifieke eisen aan Plantenpaspoortplichtige planten m.u.v. zaden’ en/of de eisen zoals beschreven in het register ‘Specifieke eisen aan Plantenpaspoortplichtige zaden’.
  • de plantenpaspoortplichtige producten zijn geteeld op een perceel waarvan blijkt dat het vrij is van Aardappelmoeheid (AM) op basis van een verklaring.
  • de producten zijn geteeld op een perceel waarvoor, voor de betreffende gewassen, geen door de NVWA opgelegde teeltverboden van toepassing zijn.
  • voldaan is aan bijzondere eisen die voor bepaalde producten, organismen en indien van toepassing op bepaalde beschermde gebieden van toepassing zijn. Deze zijn opgenomen in het register ‘Eisen en Coderingen voor beschermde gebieden‘.

Afgifte plantenpaspoort

De keurmeester zorgt ervoor dat een plantenpaspoort wordt bevestigd aan de planten of partijen waarvoor dit kan worden afgegeven. Het afgeven en het bevestigen van het plantenpaspoort aan de planten kan met toestemming en onder toezicht van Naktuinbouw ook gebeuren door de geregistreerde producent, producent/handelaar of handelaar. Hiervoor moet de ´Bedrijfsautorisatie plantenpaspoort´ worden ingevuld en voorgelegd aan Naktuinbouw. De voorwaarden voor autorisatie staan beschreven in Reglement bedrijfsautorisatie plantenpaspoortafgifte voor het grondgebied van de Europese Unie

De keurmeester waarborgt en controleert dat;

  • plantenpaspoortplichtige producten alleen in het verkeer worden gebracht als daarvoor een plantenpaspoort is afgegeven dat voldoet aan de eisen opgenomen in de checklist ‘Eisen aan het plantenpaspoort‘.
  • plantenpaspoortplichtige producten waarvoor (nog) geen plantenpaspoort kan worden afgegeven niet in het verkeer worden gebracht.
  • als geen plantenpaspoort kan worden afgegeven omdat er een (vermoedelijk) quarantaine of quarantaine-waardig organisme is aangetroffen, dan neemt Naktuinbouw maatregelen.

Maatregelen die Naktuinbouw kan laten nemen zijn;

  • het (laten) geven van een passende behandeling.
  • toelating tot het handelsverkeer onder officieel toezicht naar gebieden waar de betrokken partij geen bijkomend risico oplevert.
  • toelating tot het handelsverkeer onder officieel toezicht voor industriële verwerking.
  • overige maatregelen in overleg met de NVWA.

De Naktuinbouw-keurmeester informeert geregistreerden over de bevindingen tijdens de inspectie altijd via een Rapportage Keuringstoezicht. Bewaar deze rapportageformulieren in uw administratie. De administratie moet direct en overzichtelijk zijn te raadplegen.

Wat moet u in ieder geval zelf controleren?

  • Bij inkoop van teeltmateriaal van plantenpaspoortplichtige gewassen van binnen de EU moet altijd een plantenpaspoort bij de zending aanwezig zijn. Als dit het geval is, mag dit teeltmateriaal door geregistreerde zelf worden gebruikt of verder worden doorverhandeld.
  • Is er geen plantenpaspoort bij inkoop van teeltmateriaal van plantenpaspoortplichtige gewassen van binnen de EU aanwezig? Dan dient u hierom direct bij uw toeleverancier te vragen. Mocht u vervolgens geen document ontvangen, dan dient u uw keurmeester hiervan op de hoogte te brengen. Doorverhandeling is op dat moment niet toegestaan.
  • U moet regelmatig plantenziektekundige waarnemingen verrichten.
  • Signaleert u zelf op uw bedrijf een quarantaine-organisme, stelt u dan Naktuinbouw daarvan onmiddellijk in kennis zodat adequate maatregelen genomen kunnen worden.

Deze samenvatting is een beknopt overzicht van de meest noodzakelijke punten. Wij hebben getracht één en ander zeer zorgvuldig na te gaan om fouten te vermijden. Niettemin kan er door bijvoorbeeld wijzigingen sprake zijn van onvolkomenheden of niet exact juridisch correcte weergave. U kunt daarom geen ‘rechten’ ontlenen aan deze handleiding. In gevallen van twijfel wordt teruggevallen op de letterlijke formuleringen in EU-richtlijnen, Nederlandse Plantgezondheidwet en het Naktuinbouw Keuringsreglement.