Niet elk dier wordt even ziek van een virus of bacterie en sommige dieren herstellen sneller dan andere. Ook reageren individuele dieren verschillend op stressfactoren, zoals hitte of verplaatsing. Het ene dier blijkt veerkrachtiger dan het andere. Waar ligt dat aan, en hoe kunnen we de gezondheid en veerkracht van dieren in het algemeen vergroten? Daarover gaat het onderzoek van professor Annemarie Rebel. Zij wordt vandaag geïnaugureerd als buitengewoon hoogleraar ‘Gezonde en veerkrachtige veehouderij’.
Gezonde en veerkrachtige dieren zijn minder gevoelig voor ziekte, en als ze ziek worden, herstellen ze sneller en geven ze een ziekte minder snel door. Dieren die minder (vaak) ziek zijn, hebben ook minder antibiotica nodig. En hoe minder antibiotica wordt gebruikt, hoe kleiner de kans dat bacteriën die het dier ziek maken resistent worden. Reden genoeg dus om ervoor te zorgen dat dieren gezond en veerkrachtig zijn.
Mogelijkheden van het dier optimaal benutten
“Bij ons onderzoek gaan we uit van de mogelijkheden die het dier bij de geboorte al heeft”, aldus Annemarie Rebel. “We houden ons dus niet bezig met de DNA-kant, met het fokken van gezondere dieren, maar we kijken veel meer naar de toolbox van het dier, de intrinsieke eigenschappen. We kijken hoe we deze mogelijkheden optimaal kunnen benutten en hoe we het dier hierin zo goed mogelijk kunnen ondersteunen.”
“Dat doen we door middel van bijvoorbeeld voeding en huisvesting, waarbij we vooral kijken naar de onderliggende mechanismen; hoe zorgt een bepaald dieet ervoor dat een dier gezonder wordt? En als je iets verandert aan de huisvesting, werkt dat dan versterkend of heeft het minimaal effect? Hoe meer je te weten komt van die onderliggende mechanismen en interacties, hoe beter je kunt vaststellen welke maatregelen helpen. Het onderzoek is complex en er komen veel verschillende disciplines bij kijken.”
Smartwatch voor dieren
De leerstoelgroep is nog lang niet klaar met onderzoeken. Een van de vraagstukken waar nu aan wordt gewerkt is: hoe meet je of een dier daadwerkelijk gezonder en veerkrachtiger is geworden? Annemarie: “We willen een soort smartwatch voor dieren ontwikkelen, die bijvoorbeeld de hartslag en het cortisolgehalte in het bloed meet en ook laat zien hoe snel een dier herstelt naar het niveau van voor de verstoring.” En dan is er nog de link met nieuwe ziektes en mogelijk nieuwe pandemieën. Rebel: “Om uitbraken van ziekten te voorkomen of ze in de kiem te smoren is het van groot belang dat we gezonde dieren en robuuste systemen hebben.”