Externe factoren zetten volumes in verschillende segmenten onder druk
Doordat de prijzen van een aantal producten dit jaar hoger liggen en de kosten in vergelijking met vorig jaar zijn gedaald, hebben veel agrarische bedrijven een relatief goed jaar achter de rug. Zo hebben de prijzen in de varkenshouderij dit jaar een hoog niveau bereikt en zijn de prijzen voor vleeskuikens, glasgroente en akkerbouwproducten eveneens flink gestegen. Tegelijkertijd liggen de volumes in een aantal segmenten lager. Dit is onder meer het gevolg van weersextremen in de akkerbouw, hogere energieprijzen in de glastuinbouw én krimp in een deel van de veestapel. In de gehele agrarische sector dalen de volumes dit jaar naar verwachting met anderhalf procent, waarna deze in 2024 weer met één procent kunnen groeien, concludeert ABN AMRO in de Sectorprognose Agrarisch 2023-2024 die vandaag is gepubliceerd.
Visvangst krimpt dit jaar met 20 procent
Tussen subsectoren zijn er grote verschillen. Zo heeft vooral de visserij het moeilijk en staat zowel in 2023 (-20 procent) als in 2024 (-10 procent) een flinke krimp in het vooruitzicht. Doordat het visgebied is afgenomen en de vloot veel kleiner is dan voorheen, is de hoeveelheid gevangen vis sterk gedaald. Door de hoge brandstofkosten is ook de winstgevendheid afgenomen. De melkveehouders hebben eveneens een minder gunstig jaar achter de rug, doordat de melkprijs in 2023 is gedaald. De bodem lijkt echter bereikt en de melkprijs neemt tegen het einde van het jaar weer iets toe. ABN AMRO verwacht dat een sterkere internationale vraag door een hogere koopkracht in 2024 tot een licht betere melkprijs leidt. In de akkerbouw is 2023 sprake van dalende volumes (-3 procent). Deze subsector kampt met steeds grotere weersextremen, waardoor de oogst is tegengevallen. De prijzen van aardappelen en uien zijn gestegen. Zowel in de sierteelt als glastuinbouw wordt in 2023 een krimp van 5 procent verwacht. Niettemin ligt in 2024 waarschijnlijk een groei van respectievelijk 7 en 5 procent in het vooruitzicht. Dit komt mede door de stabilisering van de gasprijzen, waardoor telers minder beperkt belichten en meer kunnen produceren.
Sentiment is op korte termijn positief, maar onzekerheid over toekomst overheerst
Hoewel de prestaties per bedrijf wisselend zijn, houdt de agrarische sector volgens ABN AMRO dit jaar per saldo goed stand. “Voor het tweede achtereenvolgende jaar hebben agrarische bedrijven een relatief goed jaar achter de rug. Veel prijzen van producten zijn bovengemiddeld hoog en ook veel kosten zijn iets lager dan in 2022. Het sentiment onder agrarische ondernemers bevindt zich echter in een spagaat. Terwijl zij relatief positief zijn over de vooruitzichten op korte termijn, is er veel onzekerheid over de middellange termijn. Zo staat een deel van de sector onder druk door verschillende verduurzamingsopgaven en zorgt het uitblijven van een heldere visie over de toekomst van de landbouw voor onzekerheid”, vertelt Nadia Menkveld, Sector Econoom Agrarisch en Food van ABN AMRO. ‘”Voor de komende jaren zal naast verduurzaming ook klimaatadaptatie een belangrijke thema blijven in de land- en tuinbouw.”
- In hele agrarische sector dalen volumes in 2023 met 1,5 procent om in 2024 met 1 procent te herstellen
- Volumes in varkenshouderij en glasgroenteteelt dalen in 2023, maar presteren goed door hoge prijzen
- Melkveehouderij presteert dit jaar slechter door kanteling zuivelmarkt