Aanscherping eisen bemonstering voor ToBRFV-toetsen

De Nederlandse Voedsel-en Warenautoriteit (NVWA) vraagt bedrijven zich voor te bereiden op de gevolgen van EU-noodmaatregelen voor zaden van tomaat en paprika. Er zal vanaf 1 januari 2022 strikt worden gehandhaafd op de eisen aan bemonstering voor toetsing op Tomato Brown Rugose Fruit Virus (ToBRFV). Bemonstering waarbij de ToBRFV-toetsuitslagen gebruikt gaan worden voor de afgifte van plantenpaspoorten en voor exportcertificering, moeten worden uitgevoerd door de bevoegde autoriteit of onder toezicht van de bevoegde autoriteit.

De EU-noodmaatregelen voor ToBRFV vereisen dat tomatenzaden en paprikazaden met geharmoniseerde methodes worden getoetst op afwezigheid van ToBRFV. De NVWA hield al toezicht op de uitvoering van deze toetsen, maar een EU-audit van eind 2020 wees uit dat het toezicht op de monstername verbeterd zou kunnen worden. De NVWA moest daarop de Nederlandse werkwijze per direct in lijn brengen met de Europese noodmaatregelen. Daarnaast is het noodzakelijk dat de werkwijze bij export voldoet aan de wettelijke eisen uit de Europese controleverordening (EU) 2017/625.

Bemonstering van tomatenzaden en paprikazaden zonder autorisatie is per 1 januari 2022 niet langer toegestaan wanneer de toetsuitslagen nodig zijn voor een officiële verklaring (afgifte plantenpaspoorten en exportcertificering).  Met deze aanscherping zijn er vanaf dan drie opties voor de bemonstering:

  • door een keurmeester
  • met een NAL-autorisatie
  • met een autorisatie voor ‘Bemonstering Onder Officieel Toezicht’ (BOOT)

Naktuinbouw ontwikkelde de nieuwe BOOT- module in samenwerking met de NVWA. Op dit moment is de toepassing beperkt tot bemonstering van tomaten- en paprikazaden voor officiële toetsing op ToBRFV; deze geldt dus niet voor andere gewassen. Naktuinbouw zal binnenkort de norm van de module publiceren. Bedrijven die zich voor 1 januari 2022 bij Naktuinbouw hebben aangemeld voor de BOOT-module en daarmee verklaren te gaan werken conform de eisen, krijgen een ontheffing tot 1 juni 2022 om de feitelijke autorisatie te verkrijgen. Na autorisatie kunnen de bedrijven de toetsuitslagen waarvan bemonstering onder BOOT is uitgevoerd, gebruiken bij de afgifte van een plantenpaspoort en/of een exportcertificaat. Naktuinbouw houdt toezicht door middel van een bedrijfsaudit; de NVWA houdt toezicht op BOOT via een nacontrole en een audit op het systeem.

Achtergrond

ToBRFV is een zeer besmettelijk plantenvirus dat schade veroorzaakt in de tomatenteelt en dat ook paprikaplanten (Capsicum sp.) kan besmetten. ToBRFV is niet schadelijk voor mens en dier.