Een pragmatische, op maat gesneden combinatie van maatregelen kan een belangrijke bijdrage leveren aan de verlaging van de stikstofuitstoot in de melkveehouderij. Zo kan in een gebiedsaanpak een mix van technische innovaties, management- en structuurmaatregelen leiden tot de beoogde reducties. Dat blijkt uit onderzoek van CLM Onderzoek en Advies in opdracht van ABN AMRO. Het onderzoek richt zich op de melkveehouderij, maar is ook toepasbaar in andere en niet-agrarische sectoren.
In het rapport dat bemiddelaar Johan Remkes op 5 oktober presenteerde, benadrukt hij dat het belangrijk is dat bij de uitvoering van de kabinetsplannen aandacht is voor de sociale impact, de cohesie in de samenleving en de vitaliteit van het platteland en de agrarische sector. Het belang van de reductie van stikstofemissies en van natuurherstel wordt breed onderschreven. Over de manier waarop dit kan worden gerealiseerd, heeft Remkes een helder en gedetailleerd advies uitgebracht. Hij onderstreept hierbij het belang van de menselijke maat bij de uitvoering. Het kabinet heeft aangegeven de aanbevelingen van Remkes over te nemen.
Opkoping en verplaatsing boerenbedrijven relatief kostbaar
Om veehouders en bestuurders te ondersteunen bij soms lastige keuzes heeft ABN AMRO aan CLM Onderzoek en Advies gevraagd de effectiviteit en kosten van veertien stikstof reducerende maatregelen te onderzoeken. Het onderzoek maakt inzichtelijk welke reducties de verschillende maatregelen met zich meebrengen én met welke kosten dit gepaard gaat. Zo blijkt dat de opkoop en verplaatsing van een bedrijf relatief duur zijn. Technische en innovatieve maatregelen, zoals dagelijkse ontmesting in combinatie met vergisting, zijn veel goedkoper. De meest kostenefficiënte vorm van stikstofreductie is een verlaging van de stikstofuitstoot door managementmaatregelen, zoals meer weiden, het verlagen van eiwit in het rantsoen en het houden van minder jongvee.
Slimme mix maatregelen kan helpen om tot gewenste stikstofreducties te komen
In de praktijk is een combinatie van maatregelen het meest kansrijk om tot de gewenste reductie van stikstofemissies te komen, zegt Pierre Berntsen, directeur Agrarische Bedrijven van ABN AMRO. “Elk gebied en elk melkveebedrijf heeft een andere uitgangspositie en andere doelstellingen. Als in een gebied de doelstellingen voor verlaging van de stikstofuitstoot zijn vastgesteld, kunnen bestuurders en melkveehouders op basis van de uitkomsten van dit onderzoek inschatten met welke mix van maatregelen – en de hieraan gekoppelde kosten – de beoogde doelstellingen kunnen worden gerealiseerd. Daarmee biedt dit rapport aan zowel melkveehouders als beleidsmakers concrete handvatten om met stikstofreductie aan de slag te gaan.” Berntsen plaatst één kanttekening om de stikstofreductie echt voortvarend aan te kunnen pakken. “Helaas is er nog geen sluitende doelgerichte monitoring van de stikstofemissie beschikbaar. Hier is nog werk te doen, zodat de meest kostenefficiënte maatregelen zonder terughoudendheid kunnen worden genomen.”
Het hele rapport is hier te downloaden.